Marża - margin
różnica między ceną sprzedaży towaru a ceną jego zakupu. Marża (hurtowa, detaliczna) przeznaczona jest na pokrycie kosztów oraz zapewnienie zysku przedsiębiorstwa handlowego (hurtowni, sklepu). Z ekonomicznego punktu widzenia marża realizowana przez handel (trade margin) reprezentuje wartość usługi handlowej i jest elementem składowym ceny towaru. W przypadku, gdy przedsiębiorstwo prowadzi rachunek kosztów zmiennych naliczana jest marża na pokrycie kosztów firmy (contribution), która stanowi różnicę przychodów ze sprzedaży i kosztów zmiennych. Marże mogą występować także w skupie (marże skupu), w gastronomii (marża gastronomiczna) i oczywiście na rynkach giełdowych. Marża brutto emitenta występuje przy emitowaniu papierów wartościowych i stanowi różnicę między ceną płaconą przez inwestorów nabywców a ceną emisji (obejmuje prowizję za rozprowadzanie emisji). Marża utrzymania (maintenance margin) to suma, która musi być utrzymana w depozycie u maklera przez cały czas. Na rynkach kapitałowych akcje mogą być kupowane na ,,bazie marży” co oznacza, że kupujący musi natychmiast zapłacić gotówką jedynie część ceny zakupu: kupujący przy takim zakupie wykorzystuje kredyt swojego maklera.
[J. Penc]
Z marketingowego punktu widzenia marża wyrażana w kwocie lub procentowo, stanowi różnicę między ceną zakupu produktów i ceną odsprzedaży, i występuje w transakcjach między producentami, hurtownikami i detalistami. Przeznaczeniem marży udzielanej przez producenta hurtownikowi, a przez hurtownika detaliście, jest osiągnięcie dochodu ze sprzedaży w tych ogniwach, pozwalającego na pokrycie kosztów handlowych i osiąganie zysku niezbędnego dla rozwijania przedsiębiorstw handlowych. Wysokość marży i elastyczne jej różnicowanie stanowić może silnie oddziałujący środek aktywizowania zakupów hurtowych i detalicznych. Marża wykorzystywana jest jako sposób skracania drogi i zmniejszania czasu obiegu produktów w zakupach bezpośrednich dokonywanych przez przedsiębiorstwa handlu detalicznego od producentów. Daje to możliwość uzyskiwania przez handel detaliczny całości lub części marży otrzymywanej przez hurtowego pośrednika. Zwiększanie wysokości marży ma miejsce również przy znacznej wielkości zakupów, trwałych stosunkach handlowych między dostawcami i nabywcami, co umożliwia wykorzystywanie zdolności produkcyjnych, zwiększa wielkość wytwarzanych serii i sprzyja obniżaniu kosztów, rekompensując z nadwyżką preferencyjną marżę dla stałych odbiorców. Marża dotycząca produktu może być obliczona jako wkład jednostkowy od jednej sztuki lub jako wkład całkowity np. roczna marża uzyskana ze sprzedaży na określonym rynku. Podstawą obliczania wskaźników marży brutto jest różnica między przychodem ze sprzedaży netto (cena pomniejszona o podatek VAT i ewentualnie udzielone rabaty), a kosztami zmiennymi związanymi z wytworzeniem i sprzedażą produktu lub usługi.
[T. Sztucki]
|