Keynesizm - keynesian theory
nurt teoretyczny, stanowiący uzasadnienie interwencjonizmu państwowego i polityki gospodarczej państwa. Jego twórcą był John M. Keynes (1883–1946), który uważał, że o stopniu wykorzystania potencjału produkcyjnego decyduje popyt efektywny. Zdaniem Keynesa gospodarka kapitalistyczna pozostawiona swoim własnym (endogenicznym) siłom musi cierpieć na chroniczny brak popytu. Potrzebny jest wiec czynnik zewnętrzny, który mógłby przeciwdziałać ekonomicznemu brakowi popytu rodzącego przewagę oszczędności nad inwestycjami. Tym stymulatorem powinna być zdaniem Keynesa polityka państwowa, a więc stosowanie takich instrumentów jak: obniżanie stopy procentowej, zwiększenie opodatkowania wysokich dochodów, zwiększenie świadczeń społecznych, inwestycje finansowane z długu publicznego itp.
Keynes postulował, by oprócz oddziaływania na konsumpcję (ograniczonego stabilnością istniejącej skłonności do konsumowania), pobudzać inwestycje publiczne, które powinny odgrywać rolę regulatora rynku pracy i być siłą motoryczną wzrostu gospodarczego.
Keynes wywarł wielki wpływ na naukę ekonomii i politykę gospodarczą. Chociaż wielu ekonomistów nie zaakceptowało całości jego twierdzeń, to jednak rozwinęli i dopasowali oni analizy Keynesa, podążając w kierunku, który on wytyczył. Od czasów Keynesa wzrosła także odpowiedzialność władz państw o gospodarce rynkowej za politykę zatrudnienia i zróżnicowanego rozwoju.
[J. Penc]
|