Macierz BCG - BCG matrix

matryca wzrostu rynku i udziałów w rynku opracowana przez Bostońską Grupę Konsultingową; najbardziej popularna i najprostsza do stosowania metoda portfelowa ułatwiająca wykreślanie względnej pozycji jednostek organizacyjnych wchodzących w skład portfela. Aby posłużyć się tą macierzą należy wykreślić tempo wzrostu rynku danej jednostki organizacyjnej (oś pionowa) względem udziału, który ma w tym rynku rozpatrywana jednostka (oś pozioma).
Macierz ta zawiera cztery charakterystyczne kwadraty, na których plasują się jednostki organizacyjne, a mianowicie:
 w pierwszym kwadracie (od góry) mieszczą się jednostki organizacyjne, które mają duży udział w powiększającym się rynku w przodujących sektorach i odznaczające się wysokim wzrostem, zwane "gwiazdami";
 w drugim kwadracie plasują się jednostki organizacyjne mające wysokie udziały w rynku i dostarczające dużo gotówki (wynika to z korzyści skali) zwane "dojnymi krowami". Są one źródłem kapitału dla innych domen;
 w trzecim kwadracie grupują się jednostki organizacyjne mające niewielki udział w rozrastającym się rynku, ale charakteryzujące się dużym wzrostem, zwane "znakami zapytania" lub "trudnymi dziećmi", czy też "niewiadomymi";
 w czwartym kwadracie pozostają jednostki organizacyjne mające niski udział w słabo rozwijającym się rynku i charakteryzujace się niskim wzrostem, zwane "psami" bądź "kulami u nogi". Z powodu małej lub ujemnej rentowności ich działania nie da się usprawiedliwić.
Przedsiębiorstwo umieściwszy swoje biznesy w matrycy wzrostu i udziału, może określić czy jego portfel biznesów jest zdrowy. Niezrównoważony portfel będzie miał za dużo psów albo znaków zapytania i (lub) za mało gwiazd i dojnych krów. Metoda BCG spotkała się z dużym zainteresowaniem po jej opublikowaniu. Obecnie jest mocno krytykowana, gdyż z punktu widzenia dzisiejszego stanu wiedzy, uproszczenia, które ona wprowadza są zbyt radykalne.
Pod koniec lat osiemdziesiątych konsultanci BCG zaproponowali nową macierz otoczeń strategicznych.
[J. Penc]