Ryzyko konfliktu - risk of conflict

możliwości wybuchu konfliktu społecznego w przedsiębiorstwie powodowane niezadowoleniem pracowników z poziomu zaspokojenia ich potrzeb, a także rezonansem społecznym, tzn. reakcją na protesty pracowników innych firm, bądź protesty ogólnospołeczne (tzw. solidarność strajkowa). Można więc mówić o wewnętrznym i zewnętrznym pobudzeniu konfliktu. Na zewnętrzne przyczyny konfliktu kierownictwo przedsiębiorstwa w zasadzie nie ma wpływu. Jego możliwości ograniczają się do wewnętrznych uwarunkowań konfliktu. Toteż powinno ono wiedzieć, co rodzi napięcia w pracy (czynniki krytyczne), jakie są powody rozgoryczenia i frustracji (niskie płace, złe warunki pracy, autorytarne zarządzanie itp.) i umieć ,,wyczuwać” oraz przewidywać sytuacje konfliktowe w bieżącym życiu organizacji, a nade wszystko zapobiegać ich powstawaniu przez odpowiednie dokonywanie zmian, których domagają się pracownicy.
Właściwe zapobieganie i rozwiązywanie konfliktów, zanim się one nasilą i ujawnią w formie protestu, może znacznie obniżyć ich koszty. W przedsiębiorstwach mało się myśli o profilaktyce ,,antykonfliktowej”, sądząc że wszystko się jakoś samo ułoży. Z pewnością jest to dziedzina wymagająca rozsądnego zarządzania, umiejętność bowiem szacowania poziomu ryzyka wystąpienia konfliktów w organizacji i zapobiegania im przez wygaszanie źródeł ich powstawania jest wielką sztuką, której menedżerowie muszą się uczyć, bardziej interesując się celami organizacji i związanymi z nią ludźmi.
W teorii zarządzania proponuje się technikę zarządzania przez konflikt (management by conflict). Polega ona na szybkim ujawnianiu konfliktów, ich rozwiązywaniu i tworzeniu nowej jakości stosunków między pracownikami. Nie jest to technika godna polecenia. W nowoczesnej firmie nie ma miejsca na konflikty, lecz na partnerskie stosunki, oparte na zaufaniu i współpracy swobodnej i otwartej dyskusji, na wspólnym ustalaniu celów i środków ich realizacji. Kierownictwo firmy musi zapobiegać konfliktom i likwidować źródła ich powstawania (zasada principis obsta – zapobiegaj początkom, niszcz zło w zarodku).
[J. Penc]