Potrzeba - need
siła, która organizuje percepcję, myślenie, dążenie i działanie w taki sposób, aby przekształcić w pewnym kierunku istniejącą niezadowalającą sytuację; napięcie dynamizujące i ukierunkowujące czynność zdobywania tego, co jest konieczne do normalnego funkcjonowania człowieka jako systemu biopsychicznego i społecznego; pożądanie czegoś niezbędnego do zapewnienia warunków rozwoju i funkcjonowania człowieka. Pożądanie to dotyczyć może przedmiotów materialnych, pewnych stanów emocjonalnych, wyników jakiegoś działania lub określonych stosunków między ludźmi.
Potrzeby (materialne i duchowe) są przyczyną i celem gospodarowania. Gdyby nie istniały potrzeby nie byłoby żadnego działania ekonomicznego, gdyż potrzeby nie tylko wymagają zaspokojenia, ale wyzwalają motywy, a więc wprawiają w ruch całą stronę motoryczną działalności człowieka. Każda potrzeba jest naturalnie przede wszystkim kategorią społeczno-psychologiczną, stanem braku czegoś, wyrażającym jakąkolwiek zależność człowieka od otoczenia. Jako kategoria ekonomiczna występuje wówczas, gdy rozpatrujemy ją pod kątem widzenia form jej realizacji.
Potrzeby człowieka układają się w pewną hierarchię, czyli układ o różnym stopniu ważności i znaczenia dla życia i rozwoju jego osobowości. Potrzeba ludzka jest jednym z podstawowych pojęć w życiu każdego człowieka. Jest ona głównym czynnikiem konstytuującym inne pojęcia. Jeśli stwierdzamy, że przedmiot ma wartość użytkową, to tylko w tym znaczeniu, że zaspokaja on określoną potrzebę społeczną.
[J. Penc]
|