Gospodarka narodowa - national economy
zbiór podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w danym państwie, czyli działalność polegającą na produkcji dóbr i usług materialnych oraz na podziale, wymianie i konsumpcji tych dóbr i usług w ramach społeczeństwa.
Według P. Samuelsona gospodarka narodowa (system gospodarczy) to taki układ stosunków i organizacji, który kształtuje prawa i regulacje rządzące działalnością gospodarczą, determinuje prawa własności czynników produkcji, rozdziela uprawnienia do podejmowania decyzji w zakresie produkcji i konsumpcji, determinuje bodźce motywujące różne podmioty gospodarcze, a w ostateczności rozstrzyga kwestie: co, jak i dla kogo ma być produkowane.
O funkcjonowaniu tej gospodarki decyduje przede wszystkim relacja, jaka zachodzi między mechanizmem rynkowym a zakresem i metodami ingerencji państwa w procesy gospodarcze. Zależnie od tego z dominacją jakiego mechanizmu regulowania i koordynacji procesów gospodarczych mamy do czynienia, wyodrębnia się gospodarkę rynkową i gospodarkę nakazową.
Gospodarka rynkowa to gospodarka, w której głównym regulatorem tych procesów jest samoczynnie działający rynek, a gospodarka nakazowa to gospodarka, w której te procesy są regulowane za pomocą różnego rodzaju nakazów, zakazów i dyrektyw wydawanych przez władzę państwową, a więc podstawowe funkcje ekonomiczne – co, jak, dla kogo wytwarzać – są wykonywane głównie poprzez dyrektywy państwa.
[J. Penc]
Zobacz również:
gospodarka nieformalna
,
gospodarka mieszana
|