Planowanie alternatywne - alternative planning

przewidywanie działania firmy w korzystnych i niekorzystnych warunkach po to, aby w razie zaistnienia warunków niekorzystnych można było wdrożyć natychmiast nowy planu, ułatwiając sobie w ten sposób szybką akcję korekcyjną bez konieczności podejmowania w pośpiechu środków zaradczych. Celem planowania alternatywnego jest więc zapewnienie przedsiębiorstwu najkorzystniejszej przyszłości dzięki uwzględnieniu możliwości zaistnienia zarówno korzystnych jak i niekorzystnych okoliczności; zminimalizowanie zagrożeń i zoptymalizowanie korzyści.
Alternatywne planowanie powinno uwzględniać krytyczne obszary, które będą wpływać na sprawność przedsiębiorstwa. Wydarzenia, które można przewidzieć powinny być uwzględnione w planie podstawowym, a nie alternatywnym. Plany alternatywne powinny się ograniczać do wydarzeń:
 których nie można przewidzieć względnie dokładnie;
 których nie można udokumentować danymi o dużym stopniu wiarygodności;
 będących poza kontrolą przedsiębiorstwa, a mogących mieć ważny wpływ na jego przyszłość;
 poważnie wpływających pozytywnie lub negatywnie na przedsiębiorstwo;
 opartych na założeniach mniej wiarygodnych (np. konkurent może opracować nowy atrakcyjny wyrób, wskutek czego założenie stanie się nieaktualne i konieczne będzie uruchomienie planu alternatywnego).
Plany alternatywne powinny być wdrażane tylko wówczas, gdy przewiduje się długotrwałe odchylenia od planowanego rozwoju nie zaś w przypadku odchyleń chwilowych, które będą zawsze występowały i gdy nie można już kontynuować planu podstawowego w dotychczasowym kształcie, przeciwdziałając nieprzewidzianemu wydarzeniu. Efektywny system planowania musi więc uwzględniać różne niespodzianki i kryzysy i przygotowywać przedsiębiorstwo do sprostania nieprzewidzianym trudnościom.
[J. Penc]