Patologia pracy - work pathology

dewiacja zachowań w pracy; zbiór zjawisk zachodzących w środowisku pracy, których wspólną cechą jest dysfunkcjonalność, dezorganizacja i szkodliwość dla pełnienia przez pracowników ich ról zawodowych raz efektywności działania grupy społecznej i całej organizacji.
Przyczyną tej patologii jest niezaspokajanie, bądź słabe zaspokajanie potrzeb związanych z pracą. Niezaspokajanie to powoduje najczęściej następujące skutki:
 postawy rezygnacji i apatii pracowników wyrażające się w niechęci do niemal wszystkiego i w ograniczaniu do minimum aktywności zawodowej;
 postawy agresji wyrażające się w drażliwości i wyszukiwaniu obiektów ataku, napastliwości, konfliktowości;
 postawy obronne wyrażające się w unikaniu kontaktów, ostrożności, asekuracji, stwarzaniu pozorów;
 postawy lekceważące wyrażające się w ironizowaniu, kpieniu, wyszydzaniu, bagatelizowaniu, naciąganiu;
 postawy samooszukowania się przez stwarzanie mitów i fikcji;
 zaburzenia psychosomatyczne przejawiające się w nerwicach, różnych dolegliwościach fizycznych, wysokiej wypadkowości, nadużywaniu alkoholu, absencji, wzroście ,,zachorowalności” itp.
Skutki niezaspokojenia potrzeb związanych z pracą są rozległe i nie w pełni możliwe do zidentyfikowania. Przejawiają się one w gorszych wynikach przedsiębiorstwa i złym zachowaniu się ludzi w organizacji, a także wywołują liczne zaburzenia mające ważne konsekwencje dla osobistego i rodzinnego życia pracownika. Skutki te można podsumować następująco:
 obniżenie wydajności i sprawności pracy przez osobę dotkniętą dewiacją;
 obniżenie potencjału i jakości zasobów pracy w firmie;
 wzrost kosztów wytwarzania oraz podziału dóbr i usług;
 podział dóbr i usług niezgodnie ze społecznym, prawnym i moralnym porządkiem;
 wzrost nakładów na zapobieganie i zwalczanie zjawisk patologii oraz jej skutków.
[J. Penc]