Bilans płatniczy - balance of payments

zestawienie ogółu należności i zobowiązań zagranicznych kraju. Jest on sporządzany w wyrażeniu finansowym w okresach rocznych i obejmuje wszystkie transakcje z zagranicą, a więc zarówno odpłatne jak i nieodpłatne, dwustronne i jednostronne. Daje pełny obraz sytuacji kraju w stosunkach gospodarczych z zagranicą. W bilansie płatniczym wyróżnia się dwie podstawowe części:  bilans obrotów bieżących, który obejmuje obrót towarowy, wymianę usług oraz transfery nieodpłatne (przekazy emigrantów, renty i emerytury zagraniczne, składki organizacji międzynarodowych, darowizny itp.). Stan obrotów towarowych z zagranicą charakteryzuje bilans handlowy, zaś stan obrotów usługowych – bilans usług;  bilans obrotów kapitałowych, który uwzględnia przepływy kapitałów długoterminowych (pożyczki i inwestycje zagraniczne) i krótkoterminowych oraz zmniejszenie w stanie rezerw walutowych państwa. Bilans płatniczy wykazujący nadwyżkę wpływów nad wydatkami nazywa się dodatnim (aktywnym), zaś wykazujący odwrotną relację – ujemnym (pasywnym). Różnica między wpływami a wydatkami nazywa się saldem bilansu płatniczego. Z pewnym uproszczeniem można je wyrazić za pomocą wzoru: Sbp = Ex – Im + Skr – (p + k) Z gdzie Sbp – saldo bilansu płatniczego, Ex – eksport dóbr i usług, Im – import dóbr i usług, Skr – saldo kredytów otrzymywanych i udzielonych innym krajom, p – średnia roczna stopa procentowa od otrzymanych kredytów, k – średnia roczna stopa spłat kredytu, Z – ogólny stan zadłużenia kraju w danym roku