Samokontrola - self-control

kontrolanad samym sobą; obserwowanie, kontrolowanie własnej pracy lub postępowania. Zgodnie z zasadami dobrej roboty samokontrola stanowi jeden z podstawowych czynników kontroli jakości i produkcji, a także ważny czynnik motywacji. Zapewniają ją następujące posunięcia menedżera:
 wybór właściwych ludzi do zespołu (uwzględnia się indywidualne cechy charakteru przyszłych członków grupy);
 zapewnienie otwartości działania i utrzymania stałych kontaktów z pracownikami;
 wymaganie, aby pracownicy zapoznawali się z opiniami klientów i handlowców;
 ustalenie systemu ocen i promowania pracy grupowej;
 wyrównywanie rytmu pracy zespołu;
 liczenie się z błędami i ich tolerowanie, naturalnie w rozsądnych granicach;
 włączanie się do rozwiązywania konkretnych problemów, wykonywanie niekiedy nawet zwykłych czynności produkcyjnych, gdyż to zwiększa zaangażowanie pracowników, którzy zazwyczaj lepiej wykonują takie czynności niż ich przełożony;
 tworzenie atmosfery wzajemnego zaufania; bez tego nie można osiągnąć dobrych wyników, ani też pobudzać ludzi do lepszej pracy i ponoszenia odpowiedzialności.
Samokontrola odpowiada potrzebom pracownika w zakresie samodzielności i współodpowiedzialności. Oddziałuje ona motywacyjnie i ma coraz większe znaczenie w szczególności w odniesieniu do pracowników wykwalifikowanych i zaangażowanych. Niezbędnym warunkiem samokontroli jest jednak określenie sposobów pomiaru wyników. Miernikami mogą być na przykład wskaźniki ilościowe, jakościowe, koszty itp.
Poczucie kontroli wewnętrznej (samokontroli) jest bezpośrednio związane z samooceną. Ludzie z wysoką oceną swoich możliwości i działań są skłonni do podejmowania zadań trudnych, nowatorskich i bardziej podatni na innowacje. Przekonanie o swoich możliwościach działania (self-efficiency) zwiększa oczekiwaną skuteczność (expected efficiency), czyli przekonanie, że potrafi się wykonać z powodzeniem dane działanie i poradzić sobie w trudnej sytuacji.
[J. Penc]