Stres menedżerski - managerial stress
zaburzenia procesów regulacji zachowania i sprawności działania menedżera powstałe wskutek rozbieżności między wymaganiami jego roli zawodowej a możliwościami skutecznego działania. Przyczyn tych zaburzeń może być wiele. Mogą to być na przykład trudności związane ze znalezieniem właściwych rozwiązań i trafnych decyzji, obawy przed ryzykiem i odpowiedzialnością, trudności i napięcia związane z organizacją pracy i zarządzaniem, trudności i napięcia w stosunkach z przełożonymi i podwładnymi, konflikty w stosunkach międzyludzkich, kłopoty rodzinne i towarzyskie, kłopoty ze zdrowiem, presja czasu itd.
Zdaniem M. Cenina stres menedżerski łączy się z występowaniem nadmiernego napięcia psychicznego związanego z:
częstym występowaniem sytuacji rywalizacji i zagrożenia;
osobistą odpowiedzialnością prawną i materialną za skutki działalności kierowniczej firmy lub instytucji;
występowaniem sytuacji konfliktowych,
trudnościami w podejmowaniu decyzji przy braku pełnej informacji i związanym z tym ryzykiem,
wysoką intensywnością pracy związanej z kierowaniem, częstymi podróżami służbowymi itp.,
koniecznością stałej kontroli swego zachowania w warunkach ekspozycji społecznej,
dyspozycyjnością wobec współpracowników i partnerów,
częstym działaniem w warunkach deficytu czasu, pracą kosztem wypoczynku i życia rodzinnego, co utrudnia restytucję sił i prowadzi do kumulacji zmęczenia.
Stres menedżerski oceniany bywa jednostronnie w aspekcie obciążenia psychicznego i negatywnych przeżyć (distress). Tymczasem praca menedżera stwarza możliwość realizacji własnych zamierzeń, ambicji, tworzenia rzeczy nowych, wykazania swoich cnót i zalet, potwierdzenia własnej wartości itp. Może więc ona wywoływać stres kreatywny (creative stress) podnoszący poziom aspiracji, pobudzający inwencję twórczą, a więc będący siłą motywacyjną wyższej efektywności działania. Toteż pracy tej nie należy postrzegać wyłącznie w kategoriach obciążenia psychicznego, czy źródła tzw. chorób dyrektorskich, lecz także w kategoriach pozytywnych przeżyć emocjonalnych i intelektualnych.
[J. Penc]
|